Już 24 marca 2020 roku mają wejść w życie przepisy związane ze zmianami w prawie upadłościowym. Celem nowelizacji ma być uproszczenie zasad zarówno dla konsumentów, jak i dla wierzycieli. Na czym w rzeczywistości będą polegać najważniejsze zmiany przepisów związanych z upadłością konsumencką?
Czym jest upadłość konsumencka?
W sytuacji, gdy osoba fizyczna nie jest już w stanie spłacać swoich zobowiązań, zaczyna być niewypłacalna. Wtedy też może rozpocząć postępowanie sądowe, dzięki któremu sąd będzie mógł ogłosić upadłość, czyli dłużnik będzie mógł pozbyć się posiadanych długów.
We wrześniu 2019 roku nastąpiło podpisanie przez prezydenta nowelizacji ustawy Prawa upadłościowego, w której zostały zawarte warunki związane z ogłoszeniem upadłości przez konsumentów. Jednak wejście ich w życie ma nastąpić 24 marca 2020. Dzięki wprowadzeniu zmian konsumenci zyskają większą szansę na to, aby wyjść z długów. Prawodawca twierdzi też, że przepisy przestaną już dopuszczać do powstawania tzw. spirali długów, z którymi niejednokrotnie nawet przez całe życie boryka się kilkaset tysięcy osób w Polsce. Mają oni zyskać drugą szansą na wyjście z zadłużenia, tym bardziej, jeśli niewypłacalność wynikała z rażącego niedbalstwa lub umyślnego działania.
Jakie zmiany w prawie upadłościowym od marca 2020?
- Zgłoszenie u syndyka
Dosyć istotną różnicą będzie to, że wszelkie zgłoszenia wierzytelności trzeba będzie kierować od razu do syndyka. Wcześniej w tym celu należało zgłaszać do sędziego — komisarza. W większości przypadków była to jedna z poważniejszych przyczyn, przez które cały proces upadłościowy się wydłużał. Często postępowanie trwało kilkanaście miesięcy, zanim dochodziło do przekazania syndykowi listy wierzytelności. W tym czasie nie mogło nastąpić ustanowienie planu spłaty, czy choćby umorzenie długów bez wykonywania planu spłaty.
- Umorzenie długu
Wielu dłużników będzie zapewne zainteresowane tym, że prawo będzie przewidywać także całkowite umorzenie długów bez ustanawiania przez sąd planu spłaty wierzycieli. Kiedy będzie to możliwe? Przede wszystkim muszą pojawić się konkretne okoliczności, tj. trwała niezdolność do spłaty. Może ona wynikać, np. z trwałej niezdolności do podjęcia pracy. Sąd może jednak czasowo umorzyć zobowiązania, tj. na pewien czas zawiesić plan spłaty wierzycieli na okres 5 lat.
- Długi nie do umorzenia
Pomimo iż niektóre długi mogą zostać umorzone, to jednak wyodrębniono także te, które zawsze koniecznie trzeba będzie spłacić.
Zaliczane zostaną do nich:
- alimenty,
- szkody powstałe na skutek popełnienia jakiejś szkody związanej z przestępstwem czy też wykroczeniem,
- renty odszkodowawcze.
- Przyczyny zadłużenia
Duże znaczenie ma mieć także to, co w rzeczywistości było przyczyną zadłużenia. Jeśli wynikała ona z umyślnego działania czy rażącego niedbalstwa, to dłużnik będzie musiał przygotować się na surowsze traktowanie. Co to oznacza w praktyce? Głównie to, że dla takich osób nastąpi wydłużenie planu spłaty wierzycieli nawet do 7 lat. Z kolei osoby, które zostaną uznane za uczciwych dłużników, np. gdy ich niewypłacalność będzie wynikiem utraty pracy, to czas ten wyniesie do 3 lata. Jednak już nie będzie dochodziło do sytuacji, kiedy wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej był oddalony z powodu występowania negatywnych przesłanek.
- Konsument = osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą
Istotne jest również to, że osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zaczną być traktowane tak samo, jak konsumenci w kontekście prawa upadłościowego. Zatem osoby samozatrudnione uzyskają ochronę, dzięki której nawet w wyniku upadłości nie będą narażone na bezdomność. W takiej sytuacji, gdy zostanie sprzedany ich majątek, jakim jest dom bądź też mieszkanie, dłużnikowi będzie przysługiwało zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych w postaci wyodrębnienia ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej w wysokości przeciętnego, maksymalnie dwuletniego najmu w tym samym mieście lub w miejscowości obok.
- Przygotowana likwidacja
Nowelizacja wreszcie otwarcie odnosi się także do przygotowania likwidacji (tzw. pre-pack). Od 24 marca 2020 dłużnik, składający wniosek upadłościowy, będzie mógł dodać także ofertę kupna jego majątku, która została mu złożona. Wtedy bardzo szybko nastąpi likwidacja majątku, a cały proces będzie trwał krócej.
- Układ z wierzycielem
Kolejna zmiana głosi, że osoba zadłużona może zdecydować się na układ z wierzycielem. Jednak nie będzie mógł trwać on dłużej niż 5 lat. Jednak, aby do niego doszło, konieczny jest nadzór licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego. Dłużnik ma prawo do takiej alternatywy, jednak nie jest to obowiązek i w razie potrzeby może też nie zgodzić się na taki stan sprawy. Co można dzięki układowi zyskać? Otóż osoba zadłużona będzie mogła pozostać w posiadaniu niektórych składników swojego majątku. Jednak całe postępowanie będzie wymagało uiszczenia zaliczki.
Jak będzie wyglądało postępowanie upadłościowe po wejściu w życie nowelizacji ustawy Prawo upadłościowe? Dowiemy się tego z codziennie wykonywanej praktyki ????
www.kancelarialibero.pl
Kamil Perlik
Specjalista prawa upadłościowego
Kancelaria Prawna LIBERO Sp. z o.o.
Ul. Kręta 5
65-770 Zielona Góra
Tel: 795659335
